معرفی طرحواره درمانی

جفری یانگ که درمان شناختی- رفتاری را نزد آرون تمکین بک در دانشگاه پنسیلوانیا آموخته بود، در تجربیات بالینی خود متوجه شد اگرچه درمان شناختی رفتاری برای اغلب بیماران موثر است، اما بعضی بیماران بهره کمتری از این درمان می برند. این بیماران معمولا افرادی هستند که از الگوهای ناسازگار رفتاری و منشی دیرپا رنج می بردند (مانند افسردگی مزمن و ویژگی های شخصیتی خودشیفتگی). همچنین درمان شناختی رفتاری برای افرادی که از مشکلاتی مانند عزت نفس پایین و اعتماد به نفس پایین رنج می بردند مداخلات مشخص و متمایزی نداشت. این موضوعات موجبات پدیدآیی یک رویکرد جدید به نام طرحواره درمانی را به وجود آورد.

براساس رویکرد طرحواره درمانی انسان ها پنج نیاز روانی اساسی دارند. این نیازها نیاز به پیوند جویی، نیاز به قدرت و کفایت، نیاز به محدودیت های منطقی، نیاز به خود جهتمندی، و نیاز به تفریح را شامل می شوند.  ارضای بیش از اندازه یا ناکافی این نیازها در دوران کودکی باعث ایجاد چهارچوب ها یا طرحواره هایی در ذهن ما می شوند. این طرحواره همانند عینکی بر چشمان ما قرار می گیرند و برداشت ما از خود، دیگران و دنیای اطرافمان را تحت تاثیر قرار می دهند. برای مثال افراد ممکن است باور داشته باشند که خنگ و ناتوان، دوست نداشتنی، و رها شده هستند و یا دیگران غیر قابل اعتماد هستند. نکته جالب این که افراد الگوهای رفتاری را در پیش می گیرند که باعث تداوم و تشدید طرحواره هایشان می شوند (برای مثال، فرد با کسی ازدواج می کند که او را تحقیر میکند).

طرحواره درمانی تلاش می کند که با تغییر در الگوهای رفتاری مراجعان از تداوم طرحواره ها پیشگیری کند. همچنین، در طرحواره درمانی با استفاده از تکنیک های شناختی به مراجعان آموزش داده می شود که اعتبار و درستی این طرحواره ها را بررسی نمایند. اما مهمترین مداخلات در طرحواره درمانی این است که درمانگر به عنوان یک والد محدود در زندگی مراجع پدیدار می شود و سعی می کند کودک درون مراجع را تیمار نماید. همچنین به مراجع آموزش داده می شود که در زندگی واقعی چگونه نیازهای روانی اساسی خود را به درستی ارضا کند. در نهایت مراجع از طریق مداخلات تجربه ای یاد می گیرد که چگونه به دوران کودکی خود برگردد و کودک تنهای درون خود را آرام کند.

درمانگران مرکز خدمات مشاوره و روانشناختی رستا با استفاده از تجربیات خود در زمینه طرحواره درمانی و درمان شناختی رفتاری سعی می کنند به مراجعان کمک کنند تا سرنوشتشان شبیه سرگذشتشان نباشد.